Matthew Lipman, öğrencilerinin düşük seviyeli katılımlarını görüp kafası bozulduktan sonra, “çocuklar için felsefe” yaklaşımı ile ortaya çıktı. Lipman, çocukların merak etme ve soru sorma yeteneklerini geliştirmek istedi.
Felsefeyi kullanmak için Platon ve Aristo’yu anlamak gerekir mi?
Onların yaklaşımlarından faydalanmak için çalışmalarını anlamanız gerekmez. Çocuklar için felsefenin amacı, sorgulama becerilerini geliştirmeleri için çocukları teşvik etmektir. Sokratik sorgulamanın bir kavramı derinlemesine anlayabilmek için nasıl işlediğini düşünün.
Bu süreç nasıl işler?
Özetle, öğretmen bir uyarıcı paylaşır ve öğrencilerin işbirliği ile bir soru seçmesine izin vererek o uyarıcıyı derinlemesine araştırmalarına yardımcı olur. Gerçekte süreç daha karmaşıktır; ama temeline inildiğinde gayet esnek de olabileceği de görülmüş olunur.
Bir uyarıcı paylaşarak başlarsınız. Bir kitap – Macbeth’den Aç Tırtıl’a kadar her kitap olabilir – başlangıç noktası olarak iyi olabilir. Ama aynı zamanda önemli bir soru, bir görüntü veya bir müzik parçası bile kullanabilirsiniz. Daha sonra öğrencilere düşünmeleri için zaman vermek gerekir.
Bunları yaptıktan sonra, soruları tartışmak için sınıfı tekrar bir araya getirmek ve oy birliğiyle en önemli sorulara karar vermek gerekir. Bu sorular daha sonra sınıfın ortak odağı haline gelir.
Öğrenciler bundan neler elde ediyorlar?
Düzenli felsefe dersleri ile çocukların kendine güvenlerini ve dinleme becerilerini inşa edebilirsiniz. Yaklaşım, tüm katkıların önemli olduğu esasına dayanmaktadır ve sınıfta bir işbirliği kültürü yaratmayı amaçlamaktadır.
Çocuklar için felsefe, düşünmeyi geliştirmeye odaklanmamızı sağlar. Çocuklara sadece tüketecekleri cevaplar yerine, kendi fikir ve görüşlerini oluşturabilmeleri ve analiz edebilmeleri için sorular sorarsınız. Bunu geliştirmek zaman alır fakat sonuçlar, müfredat genelinde ve hatta oyun içinde bile elde edilebilir. Bu tekniğin özünde, basit ama önemli beceriler vardır: Sıranı bekleme, muhakeme ve uzlaşma gibi şeyler.
Bunu kesinlikle denememiz gerektiğini mi söylüyorsunuz?
Evet, belki aşırı hevesli görünüyorumdur ama bunun eleştirel düşünmeyi ve sorgulamayı geliştiren sağlam ve iyi araştırılmış bir yaklaşım olduğuna inanıyorum. Anlayışı ve tepkiyi derinleştiren bir şeyi denemeye değmez mi?
Bu konuda biraz araştırma yapmak ve pratik fikirler edinmek için nerelere danışabiliriz?
SAPERE (Society for the Advancement of Philosophical Enquiry and Reflection in Education) ders planlarından okul yaklaşımlarına geniş kaynaklar ve araştırmalar ile doludur. Jenna Lucas gibi James Nottingham da yaptığı mükemmel işleri paylaşır. Twitter’da soru sorabilirsiniz ve eminim cavabını büyük bir sorumlulukla verecektir.
Yazar: Sarah Wright
Çeviren: Meltem Çetin Sever
Kaynak: TES
Düşünbil Portal’da yayımlanan, Düşünbil yazar ve çevirmenlerine ait herhangi bir yazı, çeviri, makale ve haber izin alınmadan basılı olarak ya da internet ortamında kullanılamaz, çoğaltılamaz, yayınlanamaz. İzinsiz kullananlar hakkında hukuki yollara başvurulacaktır.