Geçtiğimiz 26 Eylül’de, yetkililer “orta derecede” jeomanyetik bir fırtınanın Dünya’yı vuracağını ve daha sonra 24 saat ila 48 saat içerisinde yavaş yavaş zayıflayacağını duyurdular.
Dünyanın güneşin koronasındaki bir delikten püsküren güçlü güneş rüzgârlar içinden geçmesiyle birlikte korkulan olmadı ve güneş fırtınası elektrik hatlarını, uyduları ve radyo navigasyon sistemlerini bozmayı başaramadı fakat, gece gökyüzünde ilginç görüntülere yol açtı.
Şimdilerde tecrübe ettiğimiz, dış atmosferde tekinsiz siyah yamalar gibi görünen güneş fırtınaları, güneşteki koronel delikler nedeniyle oluşurlar.
Atmosferde yüzeye vuran fiziki bir ‘delik’ olmasından ziyade bir koronel delik, sadece, etrafındaki sıcaklıktan daha düşük derecede olmasından dolayı atmosferde karanlık gözüken, geçici bir düşük-yoğunluklu bölgedir.
Koronel deliğin oluşmasına neyin neden olduğuna dair kesin bir fikir yok ama bir kez oluştuğunda güneş rüzgârları denilen elektrikle yüklü parçacıkların akışı, olağandan üç kat daha hızlı bir şekilde Güneş’in atmosferinden uzaklaşır.
Koronal delik yeteri kadar büyükse ve dünyaya yönelecek olursa, tüm güneş fırtınası yaklaşık 400 km/s (kabaca saatte 1 milyon mil) hızda bizim manyetik alanımız içine patlayabilir, potansiyel enerji sistemlerine zarar vererek telefon ile internet ağlarını bozabilir.
Bloomberg’e göre Amerikan Uzay Hava Durumu Tahmin Merkezi, başlangıçta güneş fırtınası elektrik santrallerini “ciddi” G3 seviyesi değiştirdi, fakat o zamandan beri “orta derece” G2 fırtınası uyarı seviyesine indirildi.
Şimdiye kadar etkileri küçük oldu ve güneş fırtınasının sonunda hafiflemesiyle küresel güç ve haberleşme sistemleri için tehdit olarak görülen endişe verici olay, oldukça rahat geçti denebilir.
Amerikan Uzay Hava Durumu Tahmin Merkezi, “Voltaj düzeltmeleri gerekebilir, yanlış alarmları, bazı koruma cihazlarını tetikleyebilir” dedi. “Direnç dünya yörüngesindeki uydular üzerinde artabilir ve oryantasyon sorunları için düzeltmeler gerekli olabilir.”
Ancak fırtına çok daha başka ve mükemmel bir olaya yol açtı –dünyanın manyetik alanı ile çarpışan bu enerji kuzey ışıklarına (veya Aurora Borealis) güç yüklemesi yaptı ve geçtiğimiz hafta Kuzey Amerika ve İngiltere’nin bazı bölgelerinde bu çarpıcı auroralar gözlemlendi.
AuroraWatch UK’a göre aurora, izlenen alanın ne kadar karanlık olduğuna bağlı olarak birkaç gece daha İskoçya’dan gözle görülebildi ve İskoçya, Kuzey İngiltere ve Kuzey İrlanda’da kamerayla görüntülenebildi.
ABD’de, Güney Dakota, Iowa, Montana, Minneapolis ve Washington da dahil olmak üzere ülkenin kuzey kesimlerinde gözlemlenebildi.
Aşağıda AccuWeather.com’dan alınan haritada Aurora gözlem durumu bildiriliyor: “Fırtına iki gece boyunca oldukça güzel aurora gösterisi sundu ve bugün de farklı bir durum olmayacak,” diye rapor etti.
Aurora Borealis’i izlemek için dışarı çıkamadıysanız, dünyanın her yerinden insanların çektikleri inanılmaz pozları görmek için Spaceweather.com’un gerçek zamanlı aurora galerisini ziyaret edin.
Mutlu gözlemler, çocuklar!
Çeviren: Bünyamin TAN
Haber: BEC CREW
Kaynak: science alert
Düşünbil Portal’da yayımlanan, Düşünbil yazar ve çevirmenlerine ait herhangi bir yazı, çeviri, makale ve haber izin alınmadan basılı olarak ya da internet ortamında kullanılamaz, çoğaltılamaz, yayınlanamaz. İzinsiz kullananlar hakkında hukuki yollara başvurulacaktır.