Mutlaka bildiğiniz birden fazla kitap kurdu vardır, hatta bu yazıyı okuyorsanız sizin de öyle olma ihtimaliniz yüksek. Kitap hayranı, kitap insanı, kitap delisi, kitap sevdalısı ve daha birçok şekilde adlandırabilirsiniz. Hepsi de doğru fakat bugün konumuz kitap kurtlarının davranışları hakkında. Kitap kurtları birçok açıdan gariptirler ve konu okumaya ya da edebiyata geldiğinde zihinlerinde kitap yığınları, tutkulu tartışmalar ve benzer bir sürü şey için yer olduğunu görürsünüz. Bütün bu parçalar garip bir tavra sebep olur. İnanın, biliyorum. İşte gerçek kitap kurtlarının en çok yaptığı 10 şey.
1. Sürekli kitap alırlar
Kitap alırız. Sürekli kitap alırız. Diğer şeyler için paramız yokken kitap alırız, diğer şeyler için paramız varken daha da çok kitap alırız. Kitap almayı yemekten, kiradan ve elektrik faturasından daha çok düşünürüz. Evden çıkmak için okunmamış kitap yığınları arasında dolaşmak zorunda kaldıktan hemen sonra bile kitap alırız. Okuyacak şeylerimiz bitmediği sürece, yarın kıyamet kopsa fark etmez. Önemli olan, istediğimiz zaman okuyacak kitaplarımız olması. Kitap alırız çünkü kitaplar harikalar, güzel kokuyorlar, iyi hissettiriyorlar, boş yerleri dolduruyorlar ve onlar bizim dostlarımız.
2. Aynı kitabı birden fazla kez alırlar
“Bende bu baskısı yok.” “Bu cilt çok güzel, nasıl görmezden gelebilirim ki?” “Bu imzalı.” “Bu küçükken bende olanın aynısı.” “Bu sadece 1 lira.” “Dursun da sonra başkasına veririm.” Hatta, üçüncü baskısını aldığım The Dream Keeper and Other Poems’i aldığım zaman şu yalanı kullandım: “Evet, bende zaten iki tane var ama bunda çizimler de var!” Evet, kitap kurtları zaten sahip oldukları bir kitabı tekrar almaları “gerektiğine” dair inanılmaz sebepler sunabilirler. Öte yandan, aynı kitabı ikinci defa yanlışlıkla da alırız. Orada ve ucuz, kim gidip evdeki yığınlara bakacak ki, tekrar alırım…
3. İnsanları kitaplarına/kitaplıklarına göre yargılarlar
Evet bunu kabullenmek zor, biliyorum. Bazılarının, benden iyi olduklarını iddia edip başkalarını yargılamadıklarını söyleyeceklerini de biliyorum. Hadi be oradan. Burada tehlikeli biçimde dürüst davranıyorum, beni bunca zaman yargılayıcı olmak hayatta tuttu ve buna devam edeceğim. Eğer beni evinize davet ederseniz, ev turu sırasında tek bir kitap dahi göremezsem oradan çıkar giderim, sonuçta nasıl biri kitaba sahip olmaz? Kitapsız ev, ruhsuz bedene benzer. Eğer birkaç kitabınız varsa, kitap kurtları olarak onları koklayıp incelemenin yolunu buluruz. Ardından, sessizce ve yüzümüzde gülümsemeyle sizi yargılarız. John Waters’ın da dediği gibi, “Beraber eve gittiğiniz kişinin kitapları yoksa, boş verin gitsin,” eminim ki kitap kurtlarının çoğu bu fikre tüm kalpleriyle katılacaklardır. Benzer şekilde, kitaplarınızın kalitesi sizler hakkındaki görüşlerimizi değiştirecektir. Bana göre, okuduğunuz/sahip olduğunuz kitaplar ve hayvanlara karşı tavrınız çok önemli iki faktördür. İyi kitaplar okuyan ve hayvanlara karşı iyi bir tutuma sahip birinin her zaman yanındayımdır. Bu korkunç bir şey mi? Evet. “İyi kitap” anlayışının öznel olması adaletsiz değil mi? Evet…
4. Yeni kitaplar karşısında komik bir heyecan yaşarlar
Kötü geçen bir iş günü sonunda evde bir kargo bekliyor. İçinde uzun süredir beklediğim yeni kitap var. Gün bir anda güzelleşir. Güneşin doğuşuyla sisin yok olması gibi, günün bütün sıkıntısı da paketi açmakla yok olur. Sevdiğimiz bir yazar yeni kitap duyurusu yaptığında bile heyecanlanırız. Evet, aylar sonra belki de yıllar sonra çıkacak ama şimdi biliyoruz ve şimdiden heyecanlanıyoruz, çünkü kitaplar harika!
5. Yolculuğa çıkarken götürülecek kitaplar konusunda takıntılıdırlar
Bazen ihtiyaç duyduğumdan daha az tişörtle çıkarım yola ve çoraplarımı yıkayıp otellerde kurutmam gerekir, ama her zaman okuyacak kaliteli kitaplarım yanımda olur. Hatta okumam gerekenden çok daha fazlasını götürürüm… Öyle işte. Normal insanlar elektronik okuyucularıyla ya da bir romanla çıkarlar tatile. Gerçek kitap kurtları böyle yapmaz. Hayır, biz 5-6 kitap götürürüz. Okumakta olduğumuz kitabı alırız ve yolda başlamak üzere birkaç tane daha. Havalimanında hayatta kalma konusunda uzmanızdır. Uçaklardaki saçma sapan filmleri izlemeyiz. Uçakta yalnız olmak da sorun olmaz. Kitaplarımız varsa, sorun yok.
6.Her yer kitap doludur
Dalga geçmiyorum, gerçekten her yerde. Arabada, çantada, masada, salonda, yerde… Tuvalete bile bir raf yaptırdım, sonuçta ne zaman nerede uzun kalmak gerekeceğini bilemezsiniz… Taşınırken kitaplar önceliklidir. Temizlik yaparken önce kitaplar temizlenir. Su sızıntısı varsa kitapları kurtarırız, kim takar ki diğer eşyaları?
7. Her zaman her yerde okurlar
Bu yüzden zaten her yerde kitaplarımız vardır. Evde, arabada, banyoda, otobüste, mutfakta suyun kaynamasını beklerken… Tanrım, bazıları güzel bir küvet hazırlayıp, sıcak suya gömülüp okur. Ayrıca her zaman okuyabiliriz. Okumak için asla erken ya da geç değildir. Ya da çok soğuk veya çok sıcak. Biz okuruz.
8. Aynı anda birden fazla kitap okurlar
Değişik bir şey daha. Bazıları aynı anda iki kitap birden okur. Bazılarıysa beş. Bazılarıysa on, çünkü sürekli değişimi, çeşitliliği ve aynı kitaptan sıkılmamayı severler. Eleştirmen olarak, bazen aynı anda kırk kitap okurum. Bu çok güzel. Çok kitap kargaşasının nasıl ortaya çıktığını görmek kolay. Fikrine saygı duyduğun biri bir kitap önerir. Kitap zaten sende vardır ve direkt başlarsın. Ertesi gün, kapında yeni bir roman vardır, dolayısıyla direkt okumaya başlarsın. Gerçek bir kitap kurduysan bunu yaşamışsındır ve bazılarının inandığının tersine hiç de zorlayıcı ya da özel bir durum değildir bu. Gün içinde farklı diziler izleyip, farklı insanlarla konuşabildiğin gibi, bir kitaptan ötekine de rahatlıkla geçebilirsin.
9. Zaman anlayışları farklıdır
Bazen zamanı sayfalarla ya da bölümlerle ölçeriz. Bazense, zaman kavramını tamamen kaybederiz. Duş alıp hazırlanman gerekiyordur ama sen bir bölüm daha okumak istersin. Tebrikler, bir saat geçti ve geciktin. Yine. Hepimiz yaşamışızdır bunu. Hikayenin diğer her şeyi gücüyle ezdiği ve bizi uzun süre rehin aldığı olur. Tüm gece oku ve işte uyukla? Elbette. Kitaplar yüzünden bir yerlere geç kalmak? Çok defa. Kitap çok güzel olduğu için gitmek istemeyip bir şeyleri iptal etmek? Evvet.
10. Kitaplar konusunda tutkuludurlar
Kitap kurtları genelde tutkulu insanlardır. Gürültücü demedim, tutkulu dedim. Birimize okumak, favori yazarımız ya da okumakla ilgili herhangi bir şey sorarsanız görürsünüz. Tutku aynı zamanda hikayeyi tartışmak üzere yeniden yapılandırmak olarak da düşünülebilir. Ya da ayraç kullanmak yerine sayfaları kıvıran insanların canavar oldukları konusunda fikir bütünlüğü. Kitapları seviyoruz ve başkalarının da bizim gibi sevmelerini istiyoruz ve bu iyi bir şey çünkü okumak dünyayı daha iyi ve mantıklı bir yer haline getiriyor.
Yazar: Gabino Iglesi
Çeviren: Şebnem Ertan
Kaynak: Lit Reactor
Düşünbil Portal’da yayımlanan, Düşünbil yazar ve çevirmenlerine ait herhangi bir yazı, çeviri, makale ve haber izin alınmadan basılı olarak ya da internet ortamında kullanılamaz, çoğaltılamaz, yayınlanamaz. İzinsiz kullananlar hakkında hukuki yollara başvurulacaktır.