Dünya düzenine karşı eleştirel duruşlarıyla sorgulayan 35 film, IMDb puanları baz alınarak sıralanmış ve film bilgileri turkcealtyazi.org dan derlenmiştir.

1. 12 Kızgın Adam (1957) | IMDb 8.9
Hikaye bir cinayet davasındaki yargıcın jüriye talimatlar verdiği kapanış konuşmasının sonrasında başlar. Amerikan yaslarına göre jürinin kararı (suçlu ya da suçsuz) oy birliği ile alınmalıdır. Oy birliği ile alınmamış olan karar jürinin kendini feshetmesi ve davanın yeniden görülmesi anlamına gelir. Jürinin karara bağlaması gereken konu şehrin fakir bölgesinde yaşayan bir çocuk zanlının babasını öldürüp öldürmediğine karar vermektir. Jüri ayrıca sanığın suçlu bulunması halinde uygulanacak cezanın idam olacağı (elektrikli sandalye) konusunda bilgilendirilir. Sonrasında on iki jüri üyesi davayı tartışacakları ve birbirlerinin kişiliğini tanıyacakları jüri odasına girerler.

2. Dövüş Kulübü (1999) | IMDb 8.9
İsimsiz anlatıcı (Norton) uykusuzluktan muzdarip bir otomobil şirketinde çalışan birisidir. Doktor ona daha fazla ilaç vermeyi reddeder ve kendisine yardımcı olabilecek bir destek grubunu ziyaret etmesini önerir. Anlatıcı testis kanseri mağdurları için olan bir destek grubuna katılır ve orada Marla ile tanışır; o da anlatıcı genç adam gibi hasta olmamasına rağmen gruba katılmaktadır. Bir iş gezisinden sonra evine döndüğünde bir patlama nedeniyle evinin tahrip olduğunu görür ve yolculuk esnasında tanıştığı, sabun satıcısı Tyler Durden’ı (Brad Pitt) arayarak onunla bir barda buluşur. İçtikleri birkaç biradan sonra dışarı çıkarlar ve Tyler, kahramanımızı kendisine vurması için kışkırtmaya başlar. Bu kavga kahramanımızın hayatını tamamen değiştirecektir.

3. Matrix (1999) | IMDb 8.7
Saygın bir yazılım şirketinde çalışan Thomas Anderson (Keanu Reeves), gecelerini “Neo” adı altında program kırarak ve Matrix’i araştırarak geçirir. Esrarengiz şekilde Trinity (Carrie Ann Moss) ve Morpheus (Laurence Fishburne) ile tanışan Neo, yaşadığı dünyanın aslında beyninde gerçekleşen bir simülasyon olduğu gerçeğini öğrendikten sonra oradan kurtarılır ve Morpheus’un önderliğindeki ekibe katılır. Neo gerçek dünyada ilk nefesini aldıktan sonra simülasyona tekrar girerek Matrix’in ne olduğunu kavrayacak ve kurtarılma nedenini öğrenerek gelişen olaylar çerçevesinde yeni kimliğini tanımaya çalışacaktır.

4. Geçmişin Gölgesinde (1998) | IMDb 8.6
Derek Vinyard, odasında ve göğsünde Nazi amblemi bulunan; zenci düşmanı bir Nazi’dir. Kardeşi Danny ise, Derek kadar cesur ve atılgan olmasa da, abisi kadar ırkçı bir Nazi’dir. Zenciler tarafından öldürülen babası yüzünden nefreti dizginlenemeyen Derek, bir gece hayatını tümüyle değiştirecek olan bir suç işler. Derek Vinyard, artık bir katildir ve hapishaneye gönderilir. Hapishane ortamında Derek’in bilmediği kurallar geçmektedir ve genç adam şimdi bıçak sırtındadır.

5. Modern Zamanlar (1936) | IMDb 8.5
Film, ağıllarına doğru hızla ilerleyen bir koyun sürüsünün üstten görüntüsüyle başlıyor. İşte bu noktada Charlie Chaplinin yarattığı lümpen serseri, anarşist kimliğiyle ön plan çıkıyor. Kısacası Chaplin ve Modern Zamanlar gerek yarattıkları karakter gerekse de sinematografik diliyle modern yaşamın inşa ettiği konformizmin hapishanesinin modernist firarileridir.

6. Dr. Strangelove (1964) | IMDb 8.5
İki kutuplu bir dünyada, çok hassas dengeler üzerine kurulmuş olan uluslararası ilişkiler sistemi, Amerikalı bir Generalin tamamen subjektif değerlendirmeleri sonucu nükleer bombaların kullanılmasını da içeren vahim bir sonuca doğru ilerlemektedir.

7. 3 Aptal (2009) | IMDb 8.5
Hindistan’ın en iyi mühendislik okuluna başlayan öğrencilerin hayatını anlatıyor özet olarak. Sistemin daima yarış üzerine kurulu olduğu, herkesin en iyi olmaya çabaladığı bir okulda sistemi değiştirmeye çalışan bir öğrenci ve onun en yakın 2 arkadaşı. Başlarından geçenler, hayattan aslında ne istedikleri. Ranco karakterinin başrol oynadığı film dram ve komedi türünü en iyi şekilde harmanlayıp bize öğretici bir film olmakta.

8. Otomatik Portakal (1971) | IMDb 8.4
Tarihi belirsiz, apokaliptik bir gelecekte, şiddet günlük yaşamın bir parçası haline gelmiştir. Uyuşturucu, hırsızlık, tecavüz ve cinayete dayalı bir eğlence anlayışının hükmettiği gençlerden biri, suçüstü yakalandığında arkadaşları tarafından yüzüstü bırakılır ve hapse girer. Hapisten çıkmak için her şeyi göze alan Alex, hükümetin suçluları “topluma kazandırmak” amaçlı tedavi araştırmalarında denek olmayı kabul eder.

9. Metropolis (1927) | IMDb 8.3
Metropolis, sadece döneminin değil, tüm zamanların en üstün bilim kurgu yapıtlarından biridir. Endüstrileşme çağının etkisini hissettirdiği bir dönemde, Lang’ın gelecek tasarımı da bundan payını alır. İnsanlar ikiye ayrılmıştır. Yeraltında makinelerle birlikte yaşayan sınıf ve yukarıda daha konforlu bir yaşam süren yönetici sınıf. Lang, bölünmüş toplumsal yapıyı, insanı bir aşktan yola çıkarak, uzlaştırmaya çalışır.

10. Sürü (1979) | IMDb 8.3
Hamo (Tuncel Kurtiz) geçimleri hayvancılık üzerine kurulu, göçer bir ailenin reisidir. Hamo’nun oğlu Şivan (Tarık Akan), aralarında kan davası olan düşman bir aşiretin kızı Berivan’la (Melike Demirağ) evlidir. Hamo, oğlundan olan üç çocuğu da yaşamadığı için Berivan’ı bir türlü sevemez; Berivan, Hamo’nun aşireti için uğursuz ve lanetlenmiş bir gelindir. Hamo, Şivan’ın Berivan’dan boşanmasını ister. Şıvan ise, babasının baskılarına karşı, yalnız ve çaresiz Berivan’i terk etmez. Bu yüzden baba oğul sürekli kavgalıdırlar.

11. Mr. Smith Washington’a Gidiyor (1939) | IMDb 8.2
Washington’da senatörün ölmesinin haberi tüm eyalette yayılmıştır ve Senator Joseph Paine’in medya patronu Jim Taylor?dan istediği geçici göreve gelecek kişi için işlerine pek karışamayacak birini bulmasıdır. Jefferson Smith Boy Rangers’ın başkanı, dürüst ve idealleri olan biridir ve bu istek için biçilmiş kaftandır. Ne var ki, Washington entrikaları içinde Jefferson’ın dürüstlüğü ve kendini insanlara adaması bazı değişimlere sebep olur.

12. Özgürlük Yolu (2007) | IMDb 8.2
Christopher McCandless üniversiteden mezun olduktan hemen sonra iş, aile ve sorumluluk gibi ağırlıkları geride bırakıyor. Bütün parasını yakıyor ve Alaska’da doğa ile birebir yaşamak için yola koyuluyor. McCandless, uzun yolculuğu boyunca binbir tür macera ve binbir tür insan ile karşılaşıyor. Grand Canyon’da river rafting yapıyor, doğayı kendine ev ediniyor, orta yaşlı bir hippi çift ve özellikle yaşlı yalnız bir adamla unutulmaz birer ilişki kuruyor.

13. V For Vendetta (2005) | IMDb 8.2
Faşist bir düzenin egemen olduğu Büyük Britanya’da, çağ ötesi bir olay gelişir. “V” olarak bilinen bir özgürlük savaşçısı baskıcı topluma karşı savaşmak için terörist taktiklerini kullanmaktadır. V, gizli polisten genç bir kadını kurtarır ve bu kadın beklenmedik bir şekilde onun müttefiki olacaktır.

14. Şebeke (1976) | IMDb 8.2
Tecrübeli sunucu Howard Beale işten atılınca, canlı yayın sırasında şiddetli bir sinir krizi geçirir. Fakat yerlerde sürünen ratingleri onun bu sinirli atıp tutmalarından sonra tavan yapar ve haber kanalı onu anında tekrar işe alır ve ‘haber dalgasının çılgın peygamberi’ terimini yaratır. Fakat ‘peygamberin’ ratingleri azalmaya başlayınca Beale hakkında bir şey yapmanın zamanı gelir. Tabii ki bunun kamera önünde, canlı ve stüdyo konuklarının önünde olması ilk tercihtir.

15. Protesto (1995) | IMDb 8.1
Tamamı siyah beyaz çekilen filmde Yahudi Vinz, siyahi Hubert ve Arap Said Paris’in varoşlarında yaşayan üç gençtir. Arap asıllı Abdel polisin saldırısına uğrayınca varoşlarda tansiyon yükselmeye başlar. Bu arada Vinz bir polisin düşürdüğü silahı bulur. Genç adam, Abdel’in intikamını almaya kararlıdır.

16. Pardon (2005) | IMDb 8.1
Üç yakın arkadaşın hayatları, içlerinden biri yüzünden tamamen değişecektir. Her zamanki gibi akıp giden günler artık hiçbir zaman eskisi gibi olmayacaktır? İbrahim (Ferhan Şensoy) ve Bülent Kayabaş’ın sorgulama sahnesi ile başlayan filmin devamında ne tarz gülünç olaylarla karşılaşacağımızın sinyali verilmekte ve içinde bulunduğumuz mevcut düzenin -adalet özelinde- eleştirisi yapılmaktadır.

17. Truman Şov (1998) | IMDb 8.0
Dünyanın en güzel adalarından birinde yaşayan halk, imrenilecek derecede ütopik bir hayat sürmektedir. Bu adada yaşayan insanlar her güne mutlu uyanıp herhangi bir sorunla karşılaşmadan günü sonlandırıyorlardır. Ana karakterimiz Truman da bu şanslı insanlardan biridir. Güzel bir eşe ve mutlu bir hayata sahip olan Truman, öldüğünü zannettiği babasını bir gün caddede gördüğü ana kadar hayatı olduğu gibi yaşar. Babasını gördüğüne emindir ancak adam bir anda ortalıktan kaybolmuştur.

18. Kanlı Elmas (2006) | IMDb 8.0
Afrika kökenli bir paralı asker olan Danny Archer (Leonardo DiCaprio) kendi yöntemleriyle Sierra Leone’de elmas kaçakçılığı yapmaktadır. Sağlam yer altı ve askeri bağlantıları olmasına rağmen, bir gün sınırdan elmas geçirmekte iken yakalanıp tutuklanır. 90’lı yılların başında Sierra Leone’de katliamlar yapan, çocukları kaçırıp acımasız katiller haline getiren Devrimci Birleşik Cephe’nin körüklediği iç savaş ve kaos ortamı hakimdir. Üç çocuklu balıkçı Solomon Vandy (Djimon Hounsou)’nin köyü D.B.C. tarafından basılır, insanlar vahşice öldürülür. Solomon ailesini kurtarmayı başarmasına rağmen, esir düşer ve elmas çıkarma kamplarında çalışmaya götürülür.

19. Pink Floyd Duvar (1982) | IMDb 8.0
Pink Floyd’un 1979 yılında yayınladığı albümle aynı adı taşıyan film, görüntüleri ve elbette müzikleriyle ön plana çıkıyor. Grubun efsanevi albümünün hakkını fazlasıyla veren film, şüphesiz bütün zamanların en iyi müzikallerden.

20. Yasak Bölge 9 (2009) | IMDb 8.0
Filmde, 1982 yılında hayatta kalan son uzaylıların, yaşamlarını idame ettirebilmek için dünyayı mesken tutmalarının hikayesi anlatılıyor. Güney Afrika’nın bir bölgesine yerleşen uzaylılar çok geçmeden bir araştırma ekibi tarafından keşfedilip gözlem altına alınırlar. MNU isimli özel bir şirketin denetimi altında tutulan uzaylılar, District 9 isimli bir bölgeye konuşlandırılırlar. Bu şirketin yetkilileri uzaylıların teknolojisinin sırlarını öğrenip uygulamayı, böylece de muazzam paralar kazanma peşindedir. Bunun için gerekli olan şey ise uzaylı DNA’sıdır.

21. Persepolis (2007) | IMDb 8.0
Marjane’nın gözünden büyüme çağının kendine has sorunlarını Şah döneminin son günleri, İslam Devrimi, Irak-İran Savaşı gibi önemli bir tarihsel süreçle harika bir şekilde işlenerek, İran’daki o dönemin bireylerde yarattığı sorunları gösteriyor. Bu karanlık süreci, Marjane’nin gözünden kimi zaman esprili bir dille de anlatan trajikomik ve politik bir film tanımlaması tam oturacaktır.

22. Kopma (2011) | IMDb 7.7
Öğrencileriyle birebir ilişki kurabilen, fazlasıyla yetenekli bir eğitimci olan Henry Barthes bu mesleği arka plana atarak geçici olarak öğretmenlik yapmaktadır. Şimdiye kadar hiçbir okulda arkadaşları ve öğrencileriyle duygusal bağ kuracak kadar kalamaz. Son gönderildiği devlet okulunda ise öğrencileri hatta okulun yöneticisine kadar insanlar içine kapanık yaşamaktadır. Öğrencilerinden bir tanesinin sokakta yaşamasına göz yummayan bu değerli öğretmen onun evine dönmesi için elinden gelen bütün çabayı gösterir. Hayatta hala sevgiyi hak eden insanlar vardır.

23. Savaş Tanrısı (2005) | IMDb 7.6
Şans sayesinde Yuri Orlov en büyük yeteneğini keşfeder: yasa dışı silah ticareti. Temiz çıkan herkese mal verirken bir yandan da kardeşinin yardımıyla silah işindeki en büyük vurgununu gerçekleştirir. Bugüne kadar istediği her şeye ulaşmasını sağlayan hızlı zekası ve becerisi, ısrarla peşine düşen INTERPOL ajanından da (ethan hawke) kurtulmasına yardımcı olur. Ancak cesaretinin zirvesindeyken müşterilerinin sağlayabileceğinden daha fazlasını talep edebileceğinin farkına varır ve zamanla korumaya çalıştığı insanlar üzerinde ölümcül bir sorumluluk haline gelir.

24. İsyan (2002) | IMDb 7.6
Üçüncü Dünya Savaşının yaralarını zor da olsa sarmayı başarabilmiş yakın geleceğin dünyasındayız. Savaşın travmasını üzerinden atamamış olan hakim totaliter sistem, barışı korumak adına insanların duygularını baskı altına almaktadır. Sanatsal nesneler bulundurmak veya sanatla ilgilenmek yasaktır. Duyguları tetikleyecek hareketler ya da açığa vuracak davranışların cezası çok büyüktür. Üst düzey bir güvenlik elemanı olan Rahip John Preston (C. Bale) kurallara karşı gelenleri bulup yok etmekle görevlendirilmiştir. Günü birinde Preston kimliğinden uzaklaşmaya başlar.

25. Tehlikeli Oyun (2008) | IMDb 7.6
Günümüz Almanyası. Lise öğretmeni Rainer Wenger (Jürgen Vogel), proje haftasında, Totaliter hükümetlerin nasıl işlediğini öğrencilerine anlatmak için bir deney yapmayı tasarlar ve farklı kimliklere bürünmeyi içeren bu oyun ile trajik sonuçları da böylece oluşmaya başlar. Birkaç gün içinde, disiplin ve toplum gibi zararsız kavramlarla başlayan bu olay dalga dalga yayılan gerçek bir harekete dönüşür ve oyunun bir parçası olan öğrenciler diğer arkadaşlarını ötekileştirip tehdit etmeye başlarlar.

26. Eğitmenler (2004) | IMDb 7.6
Jan, Peter ve Jule isyankar gençlerdir. İçinde bulundukları dünya düzenini değiştirmeyi hayal etmektedirler. Gizemli “eğitmenler” kimliği altında, yaratıcı ve şiddet içermeyen bir şekilde zenginlerin evlerine girip “Varlıklı günleriniz sayılıdır” ve “Çok fazla paranız var” uyarısını yapmaktadırlar. Amaçları, zenginleri şok etmek ve onları zengin-fakir arasındaki uçurum konusunda düşündürtmektir. Peter tatildeyken, Jan ve Peter’ın sevgilisi Jule arasında bir yakınlaşma olur. Beraber Jule’in evinden atılmasına sebep olan zengin iş adamı Hardenberg’in evine “eğitim” vermek için girerler fakat onu kaçırmak zorunda kalırlar.

27. Sigara İçtiğiniz İçin Teşekkürler (2005) | IMDb 7.6
Nick Naylor, büyük bir sigara şirketinin sözcüsü olarak sigara üreticilerinin ve sigara tiryakisi olan insanların haklarını savunmaktadır. Ama bu iş sanıldığı kadar kolay değildir. Sigaranın sağlığa verdiği korkunç zararlar, kullanıcılar tarafından bile bilinen bir gerçektir. Sigaranın bu olumsuz imajını düzeltmek için yeni bir çalışma başlatan Nick, karşısında sağlık örgütlerini ve amansız bir senatörü bulur. Bunların hiçbirinden gözü korkmayan Nick için kırılma noktası, oğlunun ona bakış açısının değişmesi olacaktır.

28. Ölümle Yaşam Arasında (2003) | IMDb 7.5
David Gale ölüm cezası karşıtlarının en önemli isimlerinden biridir ve idam cezasının kaldırılması için büyük çaba sarf etmektedir. Kendisi gibi idama karşı çıkan Constance Harraway adındaki bayan tecavüze uğramış ve vahşice öldürülmüştür ancak bu trajik olayın acı tarafı ise suç David’in üzerine kalmıştır. Gazeteci Elizabeth Bloom ile çok özel bir röportaj yapmayı kabul eden David ona olayı açıkça anlatır. Çok iyi bir haber yakaladığının farkında olan Bloom onun anlattıklarını dinledikçe olayın başka boyutlarını da öğrenir.

29. Arka Bahçe (2005) | IMDb 7.5
Kuzey Kenya’nın sapa bir bölgesinde, kararlı, zeki ve tutkulu Tessa Quayle (Rachel Weisz) canice öldürülmüş olarak bulunur. Tessa’nın yol arkadaşı olan yerli doktor olay yerinden kaçmıştır ve tüm kanıtlar bunun bir aşk cinayeti olduğunu göstermektedir. Sandy Woodrow (Danny Huston), Sör Bernard Pellegrin (Bill Nighy) ve İngiliz Yüksek Komiserliğinin diğer üyeleri, Tessa’nın eşi olan meslektaşları Justin Quayle’dan, bu olayın takibini kendilerine bırakmalarını ister.

30. Tanrı Amerika’yı Korusun (2011) | IMDb 7.3
Karısından ayrı yaşayan Frank, hasta ilişkilerden ve hastalıklı sevgilerden nefret eder bir durumdayken bir de 11 yıldır çalıştığı işinden sudan bir bahane ile kovulması psikolojik bunalıma girmesine sebep olur.. Medya için yapılan şov programlardan halkın kötü yönde etkilendiğini varsayarak bundan kurtulmanın kendince yolunu aramaktadır.. Ve bunu bulduğunu düşünerek uygulamaya başlar.. Günümüzün insan ilişkilerini deşifre eden güzel bir film.

31. 9,90 TL (2007) | IMDb 7.3
Octave dünyanın hâkimidir; Octave reklâm metni yazarlığı yapmaktadır. Yarın ne isteyeceğinize bugün o karar verir. Onun için, “insan bir üründür, tıpkı diğer ürünler gibi”. Octave dünyanın en büyük reklâm ajansında çalışmaktadır: Ross & Witchcraft, nam-ı diğer “La Ross”. Paraya para demez, etrafı kızlarla çevrilidir ve kokainin hasını kullanır. Yine de içi rahat değildir…

32. 1984 (1984) | IMDb 7.2
III. Dünya Savaşı sonrası dünyanın düzeni değişmiştir. 1984 yılında Londra artık Okyanusya isimli polis devletinin başkentidir. Faşist hükümetin Gerçek Bakanlığı için çalışan bürokratlardan biri olan Winston Smith’in görevi, farkında olmasa da tarihi gerçekleri saptırmaktır. Sıkı bir partili olan Smith, her şeyin yalan üzerine kurulu olduğunu öğrendiğinde kendisini sorgulamaya başlar. Bakanlıkta çalışan Julia ile tanışıp aşık olduğunda Aşk Bakanlığı’nın bile normal olduğu bu dünya Smith için daha da karışık hale gelecektir.

33. Fahrenheit 451 (1966) | IMDb 7.2
Montag (Oskar Werner) devlet tarafından kitapları yakmak üzere görevlendirilmiş bir itfaiyecidir.Kitap okumaya cesaret eden devrimci öğretmen Clarisse’le tanışınca kendisini kaçak avının içinde bulur. Montag, sadece iki kadın arasında değil,kişisel güvenliği ve fikir mülkiyeti arasında da seçim yapmak zorundadır.

34. Patch Adams (1998) | IMDb 6.6
Yaşanmış bir hayat hikayesinden alınmıştır. İntihar eğilimli biri olarak girdiği akıl hastanesinde gördüklerinden sonra Hunter ‘Patch’ Adams (Robin Williams), çıktıktan sonra tıp fakültesine öğrenci olarak girer. Okulda başarılı bir öğrenci olmasına karşın, ideallerinden dolayı hocalarından tepki görür. Amacı ‘hayata renk katarak’ mizah yoluyla tedaviye katkıda bulunmaktır.

35. Zamana Karşı (2011) | IMDb 6.6
İnsanların yaşlanmayı durdurduğu yakın bir gelecekte geçecek olan filmde insanlar 25 yaşından sonra artık daha fazla yaşlanmayacağını ve ölümsüzlüğün sırrına erişildikten sonra yaşananları anlatan bir yapım ”parası olanın sonsuza kadar yaşayabileceği bir dünyanın”. Filmde, zamanın altın değerinde olduğu bu yeni dünyada insanlar, ölümsüzlüğün peşinde koşarak hayatta kalma mücadelesine girerler. Bu nedenle, nüfus artışının son haddeye varmasıyla, yeni düzenlemelere girişen insanoğlunun hikâyesi filmde anlatılıyor.

Bu yazı Onedio’nun internet sitesinden alınmıştır.