Bertrand Russell, Monmouthshire’de İngiltere’nin önde gelen aristokrat ailelerin birinde dünyaya geldi. İngilizlerin “idealizme karşı isyanı”na öncülük ettti. Analitlik felsefenin kurucuları arasında yer aldı. A. N. VVhitehead ile birlikte Principia Mathematica adlı kitabı yazdı. Felsefi denemesi On Denoting (İfade Üzerine) adlı eseri felsefinin paradigması olarak kabul gördü.
20. yüzyılın önde gelen mantıkçılarından biri olarak tanındı. Çalışmaları mantık, matematik, dilbilim, bilgisayar teknolojisi ve felsefeyi, özelliklede dil felsefesi, epistemoloji ve metafiziğini önemli ölçüde etkiledi.
Russell, önde gelen bir antiemperyalist bir savaş karşıtı oldu. Bu tutumundan dolayı Birinci Dünya Savaşı sırasında hapis yattı. Adolf Hitler’e karşı kampanyalar düzenledi. Vietnam Savaşı’nda Amerikan hükümetini suçladı. Nükleer silahsızlanmanın savunucusu oldu. İsrail’in Ortadoğu’daki ülkelere karşı izlediği tutumu eleştirdiği bir bildiri yayınladı.
Kısaca böyle bir özgeçmişe sahip olan Bertrand Russell’ın özgür düşünce için önerdiği on maddelik mini manifestosu ise şu şekildedir:
“Belki de liberal dışavurumun özü on yeni emirle özetlenebilir, elbette eskisinin yerini alması adına değil, yalnızca desteklemek adına. Bir öğretmen olarak, bu on yeni emri kamuoyunun dikkatine sunuyorum:
1. Hiçbir şeyi mutlak kesinlikle bildiğinizi düşünmeyin.
2. Delilleri saklamakla bir şey elde edemeyeceğinizi bilin; deliller sonunda muhakkak ortaya çıkar.
3. Asla düşünmekten soğutmaya teşebbüs etmeyin, çünkü muhakkak başarırsınız.
4. İtirazla karşılaştığınızda, eşinizden veya çocuğunuzdan bile geliyor olsa, otoritenizle değil akıl yürütmeyle karşılık verin. Otoriteye dayanan bir zafer gerçek dışı ve zahiridir.
5. Başkalarının otoritelerine saygı duymayın, çünkü her zaman karşı fikirdeki otoriteler de bulunur.
6. Sinsi olduğunu düşündüğünüz kanaatleri zorbalıkla bastırmayın, yoksa o kanaatler gün gelir sizi bastırır.
7. Tuhaf ve aşırı kanaatlere sahip olmaktan korkmayın. Şimdi kabul gören her kanaat eskiden aşırı idi.
8. Akıllıca uyuşmazlığı sessiz uyumluluğa tercih edin, çünkü eğer akla kıymet veriyorsanız, birincisi ikincisinden daha derin bir uyuşma demektir.
9. Rahatsız edici olsa bile hakikati söylemeyi prensip edinin, çünkü örtbas etmeye çalışmak çok daha rahatsız edicidir.
10. Aptal cennetinde yaşayanların mutluluğuna imrenmeyin, çünkü sadece aptallar bunun mutluluk olduğunu düşünür.”
Bu yazı tanrivarmi.blogspot.com.tr’den alınmıştır.
