Özne – Düşünbil Portal

12 Temmuz 2023
Dilbilim, Genel, Psikanaliz

Lacan’da Zaman, Özne ve Bilinçdışı

Lacancı psikanalizin en ayırt edici özelliklerinden biri Lacan’ın zaman sorununa yaklaşımıdır. Genel olarak, Lacan’ın yaklaşımı iki önemli yenilikle karakterize edilir: mantıksal zaman kavramı ile geriye dönüş ve öngörü üzerindeki...

19 Ağustos 2022
Psikanaliz

Mükemmel Ego, Bir Yanılsamadır!

Psikanaliz kuramı, dinsel çevrelerin dışında birbiriyle kıyasıya mücadele içinde olan serbest piyasacı liberal blokla sosyalist bloğu da ciddi biçimde rahatsız eden bazı gerçekleri ortaya dökmüştür. Bu nedenle kuramın karşısında...

15 Şubat 2022
Felsefe

Kartezyen Düalizm ve Jacques Lacan’ın Özne Teorisi

René Descartes için Batı felsefesinin öncülerinden birisi olduğunu söylemek abartılı olmayacaktır. Onun felsefeye ve matematiğe yapmış olduğu katkılar çok önemlidir ve o meşhur “Düşünüyorum, öyleyse varım” ifadesinden, oluşturmuş olduğu...

1 Mayıs 2020
Psikanaliz

Lacan ve Yapay Zekâ

Burada, Lacan’ın felsefi ve psikanalitik projesiyle modern yapay zekanın hedefleri arasındaki kışkırtıcı ilişkiyi biraz daha belirginleştirmek istiyorum. “Deneyimlenecek öznel bir bileşen neden var?” sorusuyla açıklanabilen bilincin “zor problemi” ile...

18 Haziran 2018
Felsefe

Descartes’ın cümlesindeki gizli özne

Yazıya başlamadan önce belirtmem gerekir ki bu yazı bütünüyle Descartes’ı ve onun felsefesini baz almıyor. Ancak pek tabii Descartes’ın felsefesi ile yakından ilişkileri de var anlatacaklarımın. Belki direkt olarak...

10 Nisan 2018
Düşünce, Felsefe, Genel

Güldüğü varsayılan özne

Doğanın bilim ve teknolojiyle manipülasyonu belirsiz sonuçlar doğurur ve bu tehditler asla yüzde yüz kesinlikte öngörülemezler; elbette daha sonra aynı yöntemle kayıp geri alınmaya çalışılır. Kesin şekilde öngörüldüklerinde ise...

1 Şubat 2018
Felsefe

Hayatın felsefî yönünde hayaller mümkün müdür?

Evrimin amacı; güçsüzleri ayıklamak, güçlüyü hayatta tutup, onun soyunu devam ettirmektir. Eğer hayatta kalacak güç canlıda varsa ve en önemlisi canlı bu gücün farkındaysa, yaşamını sürdürecektir. Hayat bir güç...

11 Ocak 2018
Felsefe

Politik olarak karşı çıkılması gereken nedir?

Burada ele alacağımız tartışma, ideolojik söyleme sahip bir öznenin söylemleri karşısındaki tutumun nasıl olması gerektiği ile ilgili olacaktır. Burada şu üç yapıdan söz edebilmemiz mümkündür: söylem, özne ve iktidar....

1 Ocak 2018
Düşünce

Özne-nesne: Öz ne? Nes ne?

Nesne ile özne arasındaki ilişki, öznenin nesneye yüklediği anlamla başlar. Lâkin bir anlam kapsamında olmasa bile nesnenin varlığı yadsınamaz. Özne olan (insan) ihtiyaçları dahilinde kurduğu ilişki ile nesneye kendi...

16 Kasım 2017
Felsefe

Orta çağdan rönesansa siyasi paradigmanın değişimi

Rönesans, Orta Çağ’ın son dönemlerinde ortaya çıkmıştır. Bu nedenle Rönasans’ın Orta Çağ düşüncesinden tam anlamıyla bir kopuş olduğu söylenemez. Skolastik düşünce biçimi ve geçmişten o döneme kadar var olan...