Düşünbil Portal

Tam zamanlı çalışmak beyne zarar verir mi?

Daha önce yapılan araştırmalar, fazla mesainin bilişsel bozukluklara yol açtığını ortaya koysa da McKenzie, bu durumun 40 yaş üzerinde olup her hafta bu şekilde çalışanlarda görüldüğünü saptamıştır. (Fotoğraf: Getty Images)

Paylaş

Yapılan araştırmalar, 40 yaşın üzerinde olup haftada 25 saatten fazla çalışmanın zekâ seviyesini olumsuz yönde etkilediği gösteriyor.

40 yaşın üzerindeyseniz tam zamanlı bir çalışmadan sonra IQ testi yaptırmayınız. Zira sonunda hayal kırıklığına uğrayabilirsiniz.

Malbourne Uygulamalı Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Enstitüsü’nün yaptığı araştırmaya göre, 40 yaşın üzerinde iseniz, haftada 25 saatten fazla çalışmak zekânızın üzerinde zararlı etkilere sahip. Araştırma ekibi, çalışma saatinin kişinin bilişsel yeteneğini nasıl etkilediğini gözlemlemek için 40 yaşın üzerindeki 6000’den fazla çalışana okuma, pattern ve zekâ testi uyguladı.

Gereğinden uzun çalışma saatleri, yorgunluğa ve fiziksel ve/veya psikolojik strese yol açabiliyor. Bu da bilişsel fonksiyonların zarara uğramasına neden oluyor.

Çalışmadan alınan sonuçlar, haftada 25 saat çalışmanın ( yarı zamanlı ya da haftada üç gün) bilişsel fonksiyonların gelişimi açısından yeterli bir süre olup bu süreden daha az çalışmanın da beyin faaliyetlerine zarar verdiğini gösterdi.

Araştırmaya katılan Keio Üniversitesinden Ekonomi Profesörü Colin McKenzie, çalışmanın beyin faaliyetlerini canlandırıp yaşlı çalışanların bilişsel fonksiyonlarını koruduğunu belirtti. “Aynı zamanda, gereğinden uzun çalışma saatleri de, yorgunluk ve fiziksel ve/veya psikolojik strese yol açabiliyor. Bu da bilişsel fonksiyonların zarara uğramasına neden oluyor.”

40 yaş, beyin için neden kritik bir dönemdir?

McKenzie’ye göre, bilgiyi ne kadar iyi algıladığımızla ilgili olan “sıvı zekâ”, 20’li yaşlarda; beceriyi, bilgiyi ve deneyimi kullanma yeteneği olan “kristalize zeka” ise 30’lu yaşlarda zayıflamaya başlıyor. McKenzie, 40 yaşına gelindiğinde birçok insanın, hafıza testleri, örüntü tanıma ve zihin egzersizleri konusunda performansının düştüğünü belirtti.

Çoğu ülke, emeklilik maaşını almayı geciktirip emekli olma yaşını yükselttikçe McKenzie’nin bilişsel yorgunluk üzerine ortaya attığı bulgular da daha çok önem arz ediyor.

McKenzie, bu konuda “Çalışma, beyni çalıştırma bağlamında iki ucu keskin bıçak olduğu gibi, aynı zamanda uzun süren çalışma saatlerinin ve verilen belirli görevlerin yorgunluk ve stres gibi zararları olabilir,” şeklinde konuştu.

McKenzie’nin tespitine göre, ekonomi, bizi önceki kuşaktan daha fazla çalışmaya itse de, 40 yaşına geldiğimizde zihnimiz, duygusal ve biyolojik olarak haftada beş gün, sabah dokuz akşam beş şeklinde çalışmaya ve strese katlanamayabilir.

Daha önce yapılan çalışmalar, fazla mesai yapan farklı yaş grubundaki çalışanların kronik strese, bilişsel bozukluğa ve ruhsal hastalıklara yakalanabileceğini göstermiştir. Boston Üniversitesi Halk Sağlığı Okulu’nun 1996 yılında yaptığı bir araştırma, mesainin, otomobil endüstrisinde çalışanların akıl sağlığı üzerinde zararlı etkilere yol açtığını ortaya çıkarmıştır.

Daha önce yapılan araştırmalar, fazla mesainin bilişsel bozukluklara yol açtığını ortaya koysa da McKenzie, bu durumun 40 yaş üzerinde olup her hafta bu şekilde çalışanlarda görüldüğünü saptamıştır. (Fotoğraf: Getty Images)
Daha önce yapılan araştırmalar, fazla mesainin bilişsel bozukluklara yol açtığını ortaya koysa da McKenzie, bu durumun 40 yaş üzerinde olup her hafta bu şekilde çalışanlarda görüldüğünü saptamıştır. (Fotoğraf: Getty Images)

Stresin beyne olan zararları, nörolojik araştırmalarda belgelerle ortaya koyulmuştur. Stres, özellikle steroid stres hormonunun bilişsel işleyişine zarar verir. Bu da beyinde kısa süreli hafızayı, konsantrasyonu, inhibisyonu ve rasyonel düşünceyi etkileyebilir.

“Sandviç Dönemi”, yetişkin bireylerin, tam zamanlı bir işte çalıştığı dönem içerisinde, bir çocuk ya da ebeveyn ile de ilgilendiği dönemdir.

Bununla birlikte; 40 yaşın dönüm noktası olmasında belirleyici olan başka faktörler de mevcut olabilir. McKenzie’nin ekibi, şimdilerde, “sandviç dönemi” gibi, araştırmanın altında yatan temel faktörleri ortaya çıkarma yoluna gidiyorlar.

Sandviç dönemi, çok fazla mola verilmeyen bir işin tam ortasında kişiye başka bir yük daha bindirir. Amerikan Ulusal Evde Bakım Derneği’nin önceki yıl yaptığı ankete göre; Amerika’daki Sandviç Dönemi yaşayan tipik bir insanın, uzun süren fiziksel rahatsızlıklarından dolayı bakıma muhtaç 69 yaşındaki yakınına bakan 49 yaşında bir iş kadını olduğunu öne sürüyor; bu süreç, işinin arasında ve diğer sorumluluklarına ek olarak 4 yıl boyunca haftada 24.4 saatini alıyor.

Uyku Faktörü

Uyku, bütün bir hafta boyunca çalışmayı sürdürebilmek açısından önemlidir. Bu güne değin başarılı kimseler çok az uyumaları konusunda kendileriyle övünmüşlerdir. Eski İngiltere Başbakanı Margaret Thatcher, günde sadece dört saat uyuyarak verimli çalıştığını söylese de gün içinde kestirdiği ile ilgili arşivde görüntüler vardır. Huffington Post’un baş editörü Arianna Huffington, sağlığı için zararlı olduğunu anlayana kadar günde beş saat uyurdu. Şimdilerde, bu durumu sigara kadar zararlı buluyor.

Peki, kaç saatlik uyku yeterlidir? ABD Ulusal Uyku Vakfı, 26 yaş üstü bireylere günde yedi saatten fazla uyumalarını öneriyor.

Florida Devlet Üniversitesi Psikoloji Profesörü Karl Ericsson’a göre öğrenme ve hafıza, uyku ve dinlenme ile bağlantılıdır. Ericsson “Rahat uyku, üstün performans gösterme konusunda önem arz eder,” diyor.

Ericsson’nun yaptığı araştırma, McKenzie’nin haftada 40 saat çalışmanın yüksek verim sağlama konusunda etkili olmadığı ile ilgili varsayımı da destekliyor. Bunun yanında, Ericsson’nun çalışması yaş konusunda spesifik bir bilgi vermiyor; yalnızca, yüksek performans için günlük, haftalık toplam çalışma saatinin ne olacağı konusu ile ilgileniyor.

Ericsson, performansı çok iyi olan insanların çalışma sürelerinin günde üç ya da beş saatten daha fazla olmayıp, haftada 21-35 saate tekabül ettiğini belirtiyor. İş alanında tam anlamıyla özgür olan bu kişilerin, söz konusu çalışma saatinin kendileri için ideal olduğunu düşündüklerini öne sürerek belirtilen toplam saatten daha fazla çalışmadıklarını da sözlerine ekliyor.

Sağlıklı iş

Cambridge Üniversitesi’nin desteğiyle geçen yıl düzenlenen Britanya’nın En Sağlıklı Şirketi Ödülleri’nde spor malzemeleri, eczacılık ve bilişim teknolojisi şirketleri, listenin en başında yer aldı. Bahsi geçen şirketlerin tümü, işten erken çıkma konusunda çalışanına izin vermiş, bu da kişinin sağlığını korumasına katkıda bulunmuştur. Bu şirketlerin bir kısmı çalışanın işten erken çıkmasına izin vermiş, Sweaty Betty gibi spor giyim markalarından birkaçı ise öğle arasında egzersiz dersleri temin etmiştir.

Yazar: Georgina Kenyon
Kaynak: BBC 
Çevirmen: Özlem Yavuz
Başlık Görseli: Getty Images


Paylaş
Exit mobile version